Açılış: 12 Eylül 2025 Cuma Saat. 18.00 – 22 Eylül 2025
Adres: Karşı Sanat Merkezi. İstiklal Caddesi No: 108. Aznavur Pasajı. Kat: 6 Beyoğlu – İstanbul
Göç ve sürgün, insanlık tarihinin en ağır ve en derin yaralarından biridir. Bazen ekonomik nedenler, bazen savaş, bazen de zulüm yüzünden insanlar yurtlarından koparılır, belirsizliğe doğru sürüklenirler. Sanat ise bu acı deneyimlerin hem tanığı hem de hafıza mekânıdır.
Redfotoğraf Grubu, Görülmüştür Kolektifi ve Karşı Sanat Çalışmaları, bu ortak hafızayı görünür kılmak için “Göç ve Sürgün” başlıklı bir sergi hazırladı ve duyurularını şu sözlerle paylaştılar:
“Sürgün ve Göç gerçeğinin betimlemesi zor travmasını ve sürgünlerin umutlarını tuallere, satırlara, enstalasyonlara, taşlara, notalara ve fotoğraf karelerine döktük. Anlamaya anlatmaya çalıştık. Sürgünlerle aramızdaki duvarları imgelerimizle yıkmaya çalıştık.”
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) rakamlarına göre dünyada zorla yerinden edilmiş kişi sayısı 103 milyonu geçmiş durumda. Buna ek olarak ülkeler içerisinde yerinden edilenlerin sayısı da 53 milyonun üzerinde. BM Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) ‘2022 Dünya Göç Raporu’na göre ise, 2020 itibarıyla dünya genelinde 281 milyon göçmen bulunuyor.
İnsanlık tarihi, aynı zamanda bir göç ve sürgün tarihidir. Kimi zaman ekonomik nedenler, kimi zaman doğal afetler, kimi zaman ise savaşlar ve zulüm insanları yurtlarından koparmış, başka diyarlara sürüklemiştir. Bu hareketlilik içinde, “sürgün” ve “mültecilik” kavramları zorunlu yerinden edilmenin ve insani dramın en keskin ifadeleridir. Göç, siyasi zor yanı sıra bir tercih veya ekonomik beklentilerle ortaya çıkabilecekken, sürgün, temel hakların ihlalinin bir sonucudur.
Ülkemizde de geç Osmanlı’dan bugüne kadar sürgün politikası kesintisiz devam etmiştir. Hapishanelerde sürgün politikası ise muhaliflere karşı bir yıldırma politikası olarak uygulanmış, özellikle siyasi mahpuslar ailelerine uzak kentlere sürülüp mağdur edilmiştir.
İşte biz Görülmüştür Kolektifi ve Redfotoğraf Grubu olarak Karşı Sanat Çalışmaları’nın desteğiyle bu yıl içeriden ve dışarıdan gelen “Göç ve Sürgün” temalı eserlerle bir sergi hazırladık. Bülent Parmaksız, Ercüment Akdeniz, Elif Can, Mehmet Boğatekin, Sami Özbil gibi mahpus yazarlar, şairler ve çizerler sergimize katkı sundular. Estetik düzeyi bizde şaşkınlık ve hayranlık uyandıran “sürgün” temalı eserler yolladılar. Alanlarında önemli işlere imza atan Redfotoğraf grubundan sanatçılar da bu temada fotoğraf çalışıp sergimizi tamamladılar. Sonuçta yarısı içeride yarısı dışarıda 100 sanatçıyı “Göç ve sürgün” teması etrafında buluşturduk.
Amacımız, yüzyıllardır süren bu trajedilerin nedenlerine, hapishanelerde keyfi bir ceza olarak uygulanan sürgün ezasına, Akdeniz’in bir mülteci mezarlığına dönüşmesi gibi on binlerce insanın göç yollarında ölümüne neden olan politikalara, Filistinlilere uygulanan soykırıma dikkat çekmektir.
Redfotoğraf Grubu – Görülmüştür Kolektifi – karşı Sanat Çalışmaları
